De Tuin van Berchigranges in de Vogezen
Met een vrolijke farandole van narcissen wordt in de Tuin van Berchigranges de komst van de lente gevierd. Hier wordt de plantkunde in de bloemetjes gezet door het verbazingwekkende, efemere spektakel van extravagant bloeiende bolbloemen.
Bij de aanleg van hun Paradijs in het Vogezische landschap hebben Monique en Thierry Dronet bergen verzet! De Tuin van Berchigranges bevindt zich op een oude gletsjermorene op een hoogte van 650 meter, in een kleine Vogezische gemeente ten oosten van Epinal en ten westen van Gérardmer. Thierry ontdekte deze verloren vallei eind jaren 70. Wat volgde lijkt wel een avontuur van het zuiverste water. “Ik heb 3.000 sparren geveld, tonnen graniet verplaatst en duizenden kubieke meters teelaarde aangevoerd!” Thierry heeft muren opgetrokken – steen na steen – om de helling te temmen. Een titanenwerk om het landschap te modelleren, het terrein te sculpteren, het water gedwee te leiden en de oude steengroeve in een weelderig plantenparadijs om te toveren. “We hebben ons laten leiden door het terrein: de vochtigheid, de droogte, zand, rotsen, een boom,…”, zegt Thierry bescheiden. De persoonlijkheid van deze tuin van twee hectare groot wordt beetje bij beetje blootgegeven in de bochten en op de etages. De variabele geometrie verrast en fascineert tegelijk en de alomtegenwoordigheid van water brengt rust en stimuleert. “Water komt overal tevoorschijn en vloeit daar waar het zich een weg wil banen. Het heeft jaren geduurd voor we het via watervallen en beekjes naar de vijvers konden leiden.” De tuin is doorkruist met graspaden en is een vrolijke, eindeloos charmante warboel met een Alpentuin, een moestuin en talloze rustige hoekjes. Deze tuin is een magische plek zonder echte in- of uitgang maar die je meteen in zijn greep krijgt van zodra je de drempel overschrijdt.
Schilderspallet
Monique is sierplantenkweekster van opleiding en schilderes. Zij is ongetwijfeld de meest Engelse van de westelijke tuiniersters, een pionierster op het gebied van de “cottage”-stijl met een voorliefde voor het subtiele aspect van planten met een ietwat speels maar toch gemoedelijk karakter. Ze is in de zevende hemel wanneer zij de leefwereld van Thierry ontdekt, een open plek met een fascinerende geografie waarvan alle dimensies met wat fantasie volop tot uiting kunnen worden gebracht. In 1994 kondigt ze aan dat haar kwekerij “een hoger plan heeft bereikt”! Als bruidsschat brengt ze enkele duizenden planten mee én de zeer vrouwelijke gave om de planten per kleur, vorm en bloei samen te brengen. De omstandigheden in het middelgebergte zijn geschikt voor het kweken van een grote diversiteit aan laagland- en hooggebergteplanten van het noordelijk halfrond, een verzameling zeldzame planten naast wilde planten die met veel geduld geacclimatiseerd werden en die bestand zijn tegen de wisselvalligheden van een landklimaat. Een nieuwe uitdaging!
Lees het volledige artikel en ontdek de prachtige fotoreportage van deze tuin in het februarinummer van Fence. Je vindt het magazine in de betere tuincentra en boekenwinkels. Bestel ook online.
Vandaag telt de tuin meer dan 4.000 plantenvariëteiten, verspreid rond een blauwe chalet die meer dan één Vogeziër verbaasd doet opkijken wanneer hij langs het pad kuiert dat zich dwars door een sober decor van sparrenbomen slingert. De “Ail et Ouille”-tuin, de “Dameskamer”, de “Reuzenweg”, de “Cottagetuin”,… Monique en Thierry hebben een twaalftal thematuinen gecreëerd, telkens met een totaal andere sfeer maar altijd heel poëtisch, en hebben daarbij de link met het betoverende milieu van het Vogezische bos weten te behouden.
Narcissen openen het bal
Wanneer de laatste sporen van sneeuw zijn verdwenen, duiken overal de eerste lentebollen op en komt Berchigranges opnieuw tot leven. De tuin herbergt de mooiste collectie narcissen van Europa. Dit groene oord wordt jaarlijks opgevrolijkt door meer dan 40.000 bloemen van 500 verschillende variëteiten. “We gebruiken ze als manusje-van-alles, in de bloemperken, rotstuinen, weiden, in het onderhout, in volle zon, op erg vochtige plekken… We planten ze in alle kleuren en het resultaat is schitterend. In de rotstuintjes vinden de kleinste, zeer natuurlijk ogende soorten een veilig onderkomen; de weiden zijn dan weer de optimale habitat voor de eenvoudige variëteiten met een natuurlijke, wilde look. We hebben in onze collectie ook de piepkleine Narcissus rupicola die niet veel groter is dan een vingernagel, en de zeer kitscherige variëteit ‘Petit Four’ met wit/roze dubbele bloemen. Sommige zijn indrukwekkend, andere dan weer vertederend, ouderwets of zelfs heel design. In de bloemperken hebben we met kleuren gespeeld en hebben we de meest welriekende soorten op strategische plaatsen geplant. Soms hebben we eenzelfde variëteit op verschillende liggingen geplant om zo een meer gespreide bloei te bekomen zodat we er langer van kunnen genieten. De vroegste bloeiers ‘Early Sensation’, ‘February Silver’ en ‘Spring Dawn’ staan begin april volop in bloei. De latere soorten ‘Keat’s’ et ‘Sinopel’ ontluiken pas eind mei. Is het je opgevallen dat de kleuren van de narcissen veranderen naarmate de bloei vordert? Wanneer Narcissus ‘Jenny’ ontluikt, is de bloem parelmoerwit en zacht citroengeel, op het einde van de bloei is ze echter volledig wit. Heb je ook het zoete of naar peper, menthol, citroen, anijs en karamel geurende parfum opgesnoven dat deze gele narcissen verspreiden en heb je ervan genoten? Welke andere plant heeft zoveel te bieden en verdwijnt nadien tien maanden lang om plaats te maken voor een heel andere botanische wereld? Sommige variëteiten zijn niet geschikt voor ons eerder strenge bergklimaat, maar dat is eerder uitzonderlijk en onze vochtige zomers lijken hen perfect te bevallen. Hun inheemse neef, Narcissus pseudonarcissus, bedekt overigens rijkelijk de weiden in de omgeving.”
Kleurrijke zomer
De bloeiperiode van de narcissen, Fritillaria, Puschkinia en andere bolbloemen wordt in mei onmiddellijk gevolgd door die van anjers en kandelaarprimula’s met veelkleurige bloemkronen. Dat is ook de periode waarin Alpenplanten zoals gentiaan, Lewisia en de volledige collectie Primula auricula zich van hun mooiste kant laten zien. In juni is het dan de beurt aan de campanula’s, delphiniums, camassia’s en Meconopsis, de blauwe papaver uit de Himalaya die zich in de Vogezen perfect thuis voelt. Je ziet hier alleen maar blauw totdat de knoppen van de rozen, omringd door een massa winterharde planten, openbarsten. De bloeiperiode houdt de hele zomer lang aan dankzij de floxen, Filipendula’s, leverkruid, schildpadkruid, Thalictrum en klein sorbenkruid. De elegantie van de schermdragende variëteiten, Polygonum, varens en siergrassen komt vooral tot uiting in het herfstlicht. De kwekerij biedt naast laagland- en hooggebergteplanten ook tal van bolgewassen, Primula auricula, Meconopsis, liaan- en struikrozen en altijd enkele nieuwigheden aan. Elk jaar voegen Monique en Thierry een nieuw, origineel stukje toe aan hun reeds zeer drukke puzzel die een prachtig en uniek geheel vormt. Het samenbrengen van texturen, kleuren en vormen, van de geuren en de geluiden van de natuur wekken vele emoties en gevoelens op. In dit plantaardige theater overheerst slechts één verlangen: je laten voortstuwen en inspireren door de verschillende scènes, de ene al magischer dan de andere.
Tuinbezoek
De Tuin van Berchigranges in Granges-sur-Vologne, op 20 km ten oosten van Epinal. Tuin en kwekerij zijn alle dagen geopend, in april, mei, september en oktober van 14.30 u tot 19 u, in juni, juli en augustus van 10 u tot 19 u. Inkom: 10 euro. Tel. + 33 329 514719. www.berchigranges.com. www.tourisme-lorraine.fr. www.tourismevosges.fr.