De werktafel van Luc Noël voor de maand mei

Elke maand ontvangt de bekende tuinman en tv-presentator ons in zijn tuinhuis. Op zijn werktafel liggen ideeën, tips, informatie, bevindingen, ontdekkingen, …

Aardewerken potten met een dubbele wand

Aardewerken potten en bloembakken hebben een mediterraanse look. Ze geven de indruk dat je in een zonnig land op vakantie bent. Ze hebben nog meer charme na enkele jaren, en je kan ze ook besmeren met melk of yoghurt, zodat er sneller groene algen op groeien. Terracotta heeft echter niet enkel voordelen. In zo’n poreuze pot, die het vocht van de potgrond absorbeert dat in de zon en door de wind verdampt, zullen de eenjarige planten veel sneller water nodig hebben dan een kweek in in een plastic bloembak.

Opdat het uitzicht van de bloembak overeenstemt met de weelde van de planten, is het plastic van de lege potgrondzakken heel nuttig. Dit kan de aardewerken wanden verdubbelen en zo een hermetische wand vormen. Het plastic wordt aan de rand van de potgrond afgesneden en zal dus niet zichtbaar zijn. Er hoeft geen afwateringsgat worden gemaakt. Door geen afwatering te voorzien, zal het substraat meer water kunnen vasthouden op hete dagen, indien je het watervolume bij het gieten goed controleert en de bloembak niet in de volle regen staat.

Schaduw

De hete zomerdagen komen er weer aan. Schaduw zal dus meer dan welkom zijn. De linnen luifels die men uitrolt, worden niet enkel meer gebruikt voor winkeletalages. Ze kunnen eveneens tegen de muur van het terras worden geïnstalleerd. Parasols blijven maar beter worden. Ze zijn niet enkel groot, maar je vindt ook hangende modellen zonder centrale voet. Heel origineel is een groot tentzeil dat aan paaltjes en spanners vasthangt en het terras doet lijken op een oase uit de Sahara. Meer mediterraans is een pergola boven een deel van het terras. Clematissen, klimrozen en kamperfoelies bieden er schaduw, geven bloesems en aroma’s. Met een wijnstok kan je zelfs enkele druiventrossen plukken.

Harten en schoppen

Cactussen ouderwets? Helemaal niet! Deze planten hebben veel succes bij tieners. Cactussen zijn goedkoop in kleine potten en kunnen dus met zakgeld worden gekocht, en ze vragen niet veel onderhoud. Een cactus kan weken overleven zonder ook maar een druppel water. Door de diversiteit van de soorten kan je ook een minituin aanleggen, die net zoals tieners is: stekelig vanbuiten, maar zo zacht vanbinnen.

Een beetje, veel of helemaal geen water? Een cactus sterft zelden na een lange periode van droogte, maar te veel water doet deze plant snel rotten. Tijdens de winterrust van de planten, hebben ze heel weinig water nodig, namelijk niet meer dan een keer per maand. Tijdens de groeiperiode moet je een fijn stokje in de bloempot steken. Wanneer dit er volledig droog uitkomt, mag je de cactus water geven. De temperatuur van het water dat je aan de cactus geeft, moet lichtjes hoger zijn dan op kamertemperatuur. Plotseling ijskoud water krijgen, is een grote schok voor een plant die zo veel van warmte houdt.

Een citroenboom in huis

Wat is het toch spijtig wanneer een citroenboom vol met vruchten deze allemaal verliest, terwijl de boom nog maar net in huis staat! Een citroenboom geeft door het laten vallen van zijn bladeren aan dat de toegepaste verzorging niet de juiste is. Opgelet met het te veel aan water. Je moet het mediterraans klimaat nabootsen. Wanneer het daar regent, regent het veel, waardoor de aarde doorweekt is. Daarna wordt het weer warm en de aarde droogt op tot de volgende regenbui komt. Deze afwisseling moet worden gerespecteerd. Een andere factor die verantwoordelijk is voor het afvallen van de bladeren is sterke temperatuurschommelingen. Een citroenboom mag je bovendien niet op het terras zetten vooraleer de ijsheiligen zijn geweest. Zolang het nog kan vriezen, moet je de plant binnen zetten. In september moet de plant opnieuw op een beschutte plaats worden gezet om te overwinteren. De warmte van de woonkamer is niet geschikt voor een citroenboom. Hij moet op een koude en lichte plaats de winter doorkomen. Je moet de plant dan minder water geven, aangezien de potgrond vochtig wordt gehouden. De bladeren moeten regelmatig worden gecontroleerd, want over aanvallen van schildluizen moet je bezorgd zijn.

Bloemen op elke verdieping

Waarom zijn Engelse tuinmannen zo verzot op clematissen? Omdat de tuinen over het Kanaal vaak klein zijn. Op kleine oppervlakken geven clematissen veel bloemen, terwijl ze maar een klein bodemoppervlak innemen. Deze planten hebben veel kleuren en klimmen tegen een muur, op een oude boomstam, een prieel of een voetstuk dat in een bloemenperk staat.

Een clematis met grote blauwe bloemen komt heel veel voor. Het is de Jackmanii, verkrijgbaar in elk tuincentrum. Met haar grote kelken die wel een diameter van 10 cm kunnen bereiken, kan je door de bomen het bos niet meer zien. Er bestaan namelijk honderden soorten van met witte, roze, paarse of blauwe bloemen en alle nuances daartussen.

Lotusbloemen in de veranda

Meer en meer woningen hebben een veranda waarin weelderige planten staan. Om de exotische sfeer van de groene planten compleet te maken, is het perfect mogelijk om een kleine tropische zwemvijver te installeren dat het serene gevoel zal versterken. Maar dit heeft ook zijn beperkingen: zelfs in het putje van de winter moet een aquariumverwarming het water op een temperatuur tussen 23 en 25°C houden. Een pomp en filter zijn niet nodig, want waterplanten houden het water helder en goed verlucht. Zelfs al zwemmen er twee vissen zoals sluierstaarten in. Welke plant is de koningin der planten van een zwemvijver? Een lotusbloem. Tussen de prachtige bladeren, die waterafstotend zijn door een soort was, zullen talrijke wondermooie bloemen ontstaan in de warme zwemvijver, zolang de plant regelmatig bemest wordt. Er zijn veel variëteiten verkrijgbaar in gespecialiseerde kwekerijen, maar het is nutteloos om naar de bekende blauwe lotus te vragen. Die bestaat enkel in de verbeelding van Hergé…

Vlinderlavendel

In tuincentra kan je door mooie lavendelsoorten worden bekoord, die verschillen van de algemene lavendel waarmee je bekend bent. Hun blaadjes verspreiden een aroma. Op de heerlijk geurende lavendelaren zitten lange bloemblaadjes die doen denken aan konijnenoren. Deze lavendel (variëteit van Lavendula stoechas) is afkomstig uit Spanje en Portugal. Of je die in de tuin kan kweken? Laten we even kijken naar het substraat van de potten. Het bevat drainerend grind. De plant houdt immers niet van een doorweekte bodem. De stengels zijn zacht, ze zijn dus niet goed bestand tegen vrieskou. Deze plant moet met andere woorden in een pot worden gekweekt. Moeten er nog planten binnen worden gezet tijdens de winter? De stoechas lavendel verdraagt deze soort kweek goed. Om een lange bloeitijd te bekomen, moet je de verwelkte bloemen verwijderen en de langste stengels verkorten. Op deze manier is het mogelijk om de vlinderlavendel in bloei te laten staan tot in september.

Kokend water als onkruidverdelger

Moet je een onkruidverdelger gebruiken om een geplaveide binnenplaats, de voegen tussen terrastegels of een grindpad te wieden? Je moet weten dat deze manier de meest vervuilende is. Onkruidverdelgers worden meegenomen door het regenwater en vloeien naar de riolen en het oppervlaktewater. Om dit ongewenst onkruid te verwijderen, kunnen we simpelweg kokend water gebruiken. De warmte doet de plantencellen stukspringen. De plant droogt de dagen nadien uit. Het ongewenst diepgeworteld onkruid, zoals de paardenbloem of weegbree, zal niet direct dood zijn, maar meerdere behandelingen zullen het geleidelijk aan afzwakken. Je moet hiervoor niet noodzakelijk water opwarmen. Je kan elke dag kokend water bewaren van je aardappelen, pasta of groene boontjes.

Suzanne met de mooie ogen

Suzanne-met-de-mooie-ogen (Thunbergia alata) is een eenjarige plant, al zeer lange tijd bekend, die momenteel opnieuw volop terug te vinden is in tuincentra. Deze klimplant wordt al snel twee à drie meter hoog en geeft veel gele of oranje bloemen met een donker binnenste. Naast de traditionele vormen worden er nu ook variëteiten met crèmekleurige, rode, roze bloemen en gestreepte bloemblaadjes verkocht door kwekers.

De enige moeilijkheid bij het kweken is dat de plant minder weelderig bloeit tijdens de zomer. De Thunbergia geeft namelijk heel veel bloemen op korte tijd en de plant is vaak begin augustus uitgebloeid. Dit kan worden opgelost door de plant op een meter hoogte te snoeien. Daarna groeien er nieuwe scheuten aan en de plant bloeit opnieuw tot op het einde van het seizoen.

Zoete aardappelen

In je aardewerken potten en bloembakken kan je nu zoete aardappel (Ipomoea batatas) kweken. Op het Afrikaanse continent is de zoete aardappel een essentiële eetbare plant. De knollen en bladeren zijn niet enkel heel voedzaam, ze vormen ook een bron aan vitamines. De zoete aardappel is vandaag terug te vinden onder decoratieve vormen. De Yellow-variëteit heeft goudkleurige bladeren. Een andere, Blacky genaamd, heeft donkerpaarse bladeren. De zoete aardappel behoort tot de familie der Ipomoea, dat zijn klimplanten. Je moet dus stokjes plaatsen om de lange klimstengels eraan vast te maken. Als je de twee variëteiten in een grote pot plant, worden bamboestokken die in tipivorm zijn geplant een plantenkegel met een combinatie van paars en geel. De zoete aardappel is niet bestand tegen vrieskou, maar je kan de plant voor het volgende jaar behouden door de knollen ‘s winters in de kelder te bewaren, net zoals de knollen van dahlia’s.

Vogelverschrikkers

Houtduiven kunnen de doperwtjes die je net hebt gezaaid, komen oppikken. Merels merken de eerste rode aardbeien op. En spreeuwen verzamelen kersen in onze plaats. Maar je hoeft geen wrok te koesteren tegenover vogels. Ze doen de tuin opleven met hun gezangen en vliegkunsten. En terwijl sommige vogels vruchten pikken, jagen andere op schadelijke insecten. Om je oogst gedeeltelijk veilig te stellen, kan je een vogelverschrikker plaatsen. Vogels hebben echter snel door dat deze linnen figuur onschuldig is. Om vogels efficiënt af te schrikken, moet je regelmatig veranderen. Na enkele dagen zijn ze al gewend aan de aanwezigheid van een vreemd element. Maar ze blijven op afstand wanneer een nieuw voorwerp het vorige waaraan ze gewend waren, heeft vervangen. Ze hebben eerder schrik van de verandering dan van het voorwerp zelf.

Wat staat er nog op het programma in mei?

• Vanaf het begin van de maand moet je lelies regelmatig controleren. Om grote schade te voorkomen waardoor de bladeren er lelijk gaan uitzien, moet je de larven van de leliehaan, een rode kever, verwijderen. Je kan ze gemakkelijk herkennen. Ze zijn bruin en errond liggen hun uitwerpselen.
• Vanaf midden mei mag je niet vergeten om basilicum in volle zon te zaaien. De zaadjes zijn bedekt door slechts 2 mm fijne tuinaarde die je vochtig moet houden, zodat de basilicum snel groeit.
• Aarzel niet om eenjarige planten in bloembakken dicht te knijpen om dichtbegroeide planten te bekomen. Je haalt het bovenste deel van een scheut er af door dit tussen de nagels van je duim en wijsvinger vast te klemmen. Zo zal de stengel zich vertakken.
• Met het oog op de warme zomerdagen zaai je best op het einde van de maand kropsla’s, die zo veel minder snel zullen doorschieten. Twee aanbevolen variëteiten zijn Little Gem en Craquerelle du Midi.
• Vanaf midden mei plaats je best feromoonvallen in kersenbomen. Door de mannetjes van de kersenvliegen op een plakkerige plaat aan te trekken, beperk je de bevruchting en dus ook de eieren waaruit de larven komen die de kersen beschadigen. Deze vallen zijn verkrijgbaar in tuincentra.
• Probeer in je moestuin de courgette Ronde de Nice. Deze plant brengt ronde, groene vruchten voort die je kan opvullen.
• Zaai zinnia’s in een terrine. Wanneer deze in kleine potten zijn verplant en daarna in de aarde worden gezet wanneer ze 15 cm hoog zijn, geven ze snijbloemen samen met dahlia’s, tot aan de eerste vrieskou.
• Hoe bekom je mooie knolselders? Wanneer je deze planten naar de moestuin verplant, snijd je de wortelbasis eraf. Opgepast voor droge periodes. De kweek moet immers vochtig blijven.
• Vergeet ook de knolachtige begonia’s niet! Deze plant bloeit uitzonderlijk lang en weelderig in zowel een aardewerken pot als een bloembak en heeft geen last van de regen.
• De eerste scheuten van dahlia’s kunnen gemakkelijk worden gestekt om het aantal planten in de tuin te vergoten of om deze aan andere tuinliefhebbers te schenken.