Kippen in de tuin | Gezellig gekakel

De huiskip of Gallus gallus domesticus is een graag geziene gast in onze tuin. Ze eet onze tuin- en etensresten op en geeft ons verse eitjes in de plaats. Dat is een win-winsituatie. Maar net zoals elk huis- of tuindier vraagt ze de nodige aandacht. We lijsten even op waar je even over moet nadenken alvorens je een toom kippen in huis haalt.

De kippenfamilie

Kippen zijn sociale dieren die je beter nooit alleen houdt. Een groep, of toom, kippen van drie is ideaal voor een gemiddeld gezin. De kippen zullen elkaar herkennen en groepsgedrag vertonen. Onderling bepalen ze een rangorde of pikorde waaraan iedereen zich houdt. De kip het hoogst in rang is de baas over de andere kippen. De tweede kip in rang mag iedereen pikken behalve de eerste in rang en zo verder.

Nieuwe kip toevoegen aan de toom? Plaats ze ‘s nachts bij in het binnenhok. Zo zal je agressie beperken. Toch gewonden gevallen? Zet dan de gewonde kippen even afgeschermd zodat ze kunnen herstellen, maar zorg ervoor dat ze toch het contact met de groep niet verliezen. Maak bijvoorbeeld een kleine ren midden in de grote ren.

Huisvesting

Hoeveel ruimte je nodig hebt voor je kippen, hangt natuurlijk af van het aantal dat je houdt. Voor drie kippen van gemiddelde grootte adviseert men een binnenhok van minimaal 0,75 m² oppervlakte en een hoogte van ongeveer 90 cm. De ingang moet minstens 25 cm breed en 30 cm hoog zijn. Maak een verhoogde zitstok met een doorsnede van 3 tot 4 centimeter van minstens een meter en dat op ongeveer een halve meter van de grond.

De buitenren maak je veel ruimer. Reken op 5 m² per kip, zo geef je de kippen alle ruimte en comfort. De hoogte van de omheining hangt af van het kippenras waarvoor je koos. Zware en rustige kippen zullen niet ontsnappen uit een ren van 1,5 meter hoog. Bij actievere rassen kies je toch voor een omheining van minstens 2 meter hoog. Hou er rekening mee dat kippen graven. Graaf dus de draad een stukje in in de grond.

Vossen gesignaleerd? Neem je voorzorgen. Plooi de draad bovenaan naar buiten in een hoek van 30° en zorg voor verharding rondom de buitenkant van de ren zodat de vos er niet onderdoor kan graven. Een strook tegels van 40 cm zou voldoende moeten zijn.

Dagelijkse verzorging

? Zorg steeds voor drinkbaar fris water. In de winter let je erop dat het niet bevriest. Je kan het om de paar uur vervangen of opteren voor een drinkbakverwarmer.
? Raap dagelijks de eieren.
? Verwijder bederfbare etensresten.
? Controleer elke dag even of je kop er gezond uitziet.
? Maak het binnenhok wekelijks proper. Vervang daarbij ook de bodembedekking.
? Was de drinkemmer uit, zorg voor zuiver water en vul maagkiezel en grit bij.
? Kijk de lengte van de nagels na en check op parasieten.

Voor wat betreft de voeding: Heel wat gezinnen nemen kippen om goedkoop van hun etensresten, onkruiden en grasmaaisel af te geraken. Het zijn immers alleseters. Maar hou er rekening mee dat ze ook een graanmengeling en legkorrel (zo’n 65 g per kip per dag) nodig hebben als basisvoeding. Voor het overige kan je bijvoeren met resten uit de keuken en tuin. Je geeft echter beter geen uienschillen, prei, schillen van bananen, kiwi en citrusvruchten, beschimmelde etenswaren, groene aardappelen, vette, pikante en zoute etensresten, beenderen en vlees, kaas of visproducten.

Elke dag een ei?

Velen zullen vooral voor de eitjes kippen aanschaffen. Maar wie dagelijks een vers eitje wilt, zal zijn kippetje in de watten moeten leggen. De leg wordt beïnvloed door het aantal uren daglicht, de temperatuur, de rui, de beschikbaarheid van water en voer maar ook door stress. Bovendien leggen ze minder eieren naarmate ze ouder worden.

WEETJE: Wist je dat kippen stoppen met leggen als ze dorst hebben? Zorg er dus voor dat ze altijd fris water ter beschikking hebben. Ze drinken zo’n 250 ml per dag.

Kopen of adopteren?

Vooraleer je de beslissing neemt om kippen ‘in huis’ te halen, denk je toch wel een keertje goed na. Hoewel ze interessante en gemakkelijke dieren om te houden zijn, vragen ze toch wel wat aandacht. Een kip kan gemakkelijk 10 jaar oud worden. Weet jij zeker dat je er zo lang wilt voor zorgen? Heb je voldoende ruimte en tijd voor de kippen? Wat als je op vakantie gaat? Kan je een beroep doen op een ‘kippensitter’? En mag je überhaupt kippen houden in de wijk waar jij woont? Vraag het zeker een keertje na bij de gemeentelijke diensten van je woonplaats.

Legkippen koop je best in het voorjaar als ze ongeveer 18 weken oud zijn. Het zal dan niet lang duren vooraleer ze je van de nodige eitjes voorzien. Een kip kost tussen de 5 en 50 euro per stuk, afhankelijk van het ras dat je kiest. Per maand moet je op zo’n 1,50 euro kosten per kip voor voer en strooisel rekenen. Daarbovenop komen natuurlijk de kosten van de huisvesting.

Onder het motto ‘Don’t shop, adopt’ willen we je toch even warm maken voor adoptie. In heel wat asielen zitten kippen die op zoek zijn naar een nieuwe thuis. Je kan ook een kip uit de legindustrie een tweede leven geven. Deze kipjes worden na anderhalf jaar vervangen door jongere exemplaren. Er bestaan organisaties die deze kippen – die anders in de soep eindigen – opkopen en ter adoptie plaatsen.

Tekst: Leen Proost